Wczoraj rano Kraków w południowej Polsce został uznany za drugie najbardziej zanieczyszczone miasto na świecie. Według międzynarodowego serwisu monitorującego IQ Air tylko Delhi w Indiach miało wówczas gorszą jakość powietrza.
W kilku okolicznych miastach województwa małopolskiego, których stolicą jest Kraków – ale nieuwzględnionych w rankingach IQ Air – poziom zanieczyszczeń w powietrzu był jeszcze wyższy.
Doprowadziło to władze regionalne do wydania w kilku miastach oficjalnych ostrzeżeń o zanieczyszczeniu powietrza, zalecając mieszkańcom ograniczenie aktywności fizycznej na świeżym powietrzu i ilości powietrza wpuszczanego do domów.
Stężenie cząstek PM10, które niekorzystnie wpływają na zdrowie człowieka, osiągnęło wczoraj w Krakowie poziom 165 mikrogramów na metr sześcienny, czyli trzy i pół razy więcej niż maksymalny bezpieczny poziom zalecany przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Gazety Wyborczej Codziennie.
Poziom drobnych cząstek PM2,5, które mogą przedostać się do krwiobiegu, osiągnął prawie 120 mikrogramów na metr sześcienny, czyli prawie osiem razy więcej niż norma WHO.
Chociaż stężenia obu cząstek spadły obecnie do 80 mikrogramów na metr sześcienny dla PM10 i 66 dla PM2,5, pozostają one powyżej zalecanych maksymalnych poziomów, jak wykazały dane Airlie.
W Kalwarii Zebrzydowskiej, 30 km na południe od Krakowa, stężenie PM10 wyniosło wczoraj 230 mikrogramów na metr sześcienny (pięciokrotność maksymalnej zalecanej przez WHO), a PM2,5 173 mikrogramy na metr sześcienny (11 powyżej normy WHO).
🔴Dziś o poranku jakość powietrza, szczególnie na pokładzie Polski jest zła.
❗️Ze pogorszony stan aerosanitarny rekomenduje się ograniczający pobyt na przydłu, co odnosi się szczególnie do osob z odnojnamiami dychechowedu.
Duńczyk: @PL_GIOS.#IMGW #powietrze pic.twitter.com/6FFviuwkh5— IMGW-PIB METEO Polska (@IMGWmeteo) 6 grudnia 2023 r
Polska od dawna cieszy się jednym z najbardziej zanieczyszczonych powietrza w Europie, zwłaszcza na południu kraju, gdzie w zimowym sezonie grzewczym, gdy wiele osób spala węgiel lub inne materiały, aby ogrzać swoje domy, występuje wysoki poziom smogu. Zanieczyszczenia powodują co roku dziesiątki tysięcy przedwczesnych zgonów.
Kraków od dawna boryka się z najgorszym w Polsce zanieczyszczeniem powietrza, choć w ostatnich latach jego wskaźniki poprawiły się dzięki podjęciu przez władze miejskie działań antysmogowych, takich jak zakaz spalania węgla.
Jednakże okoliczne gminy, które nie podejmują takich środków, w dalszym ciągu przyczyniają się do wysokiego poziomu zanieczyszczenia w mieście. W Polsce węgiel spalany jest w celu wytworzenia 70% energii elektrycznej, a jedną trzecią do ogrzewania domów.
W nowym rankingu Polska została uznana za najmniej zielony kraj w UE.
Finansowane ze środków UE badanie uwzględnia stan środowiska, jego wpływ na jakość życia oraz wysiłki podejmowane w celu rozwiązania problemów klimatycznych. https://t.co/hKyeucSzBl
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 5 listopada 2022 r
W ostatnich latach władze krajowe i lokalne wprowadziły kilka programów mających na celu walkę z zanieczyszczeniem powietrza, w tym dotacje na modernizację systemów ogrzewania i izolacji domów. Dużą popularnością cieszą się projekty np. boom na instalacje pomp ciepła.
Oprócz wprowadzenia zakazu spalania węgla, Kraków ogłosił, że w przyszłym roku starsze i bardziej zanieczyszczające środowisko samochody będą miały zakaz wjazdu do pierwszej w Polsce strefy czystego transportu w centrum miasta.
Stolica Warszawy również zdecydowała się teraz na wprowadzenie zakazu spalania węgla i wprowadzenie własnej strefy czystego transportu.
Jak wynika z corocznego „Rankingu Smogu”, powietrze w Polsce, jednym z najbardziej zanieczyszczonych krajów w Europie, poprawiło się.
Po raz pierwszy od 2015 roku średnie stężenie szkodliwych cząstek PM10 we wszystkich monitorowanych lokalizacjach mieściło się w maksymalnym bezpiecznym limicie. https://t.co/sm1eD4dbJW
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 3 listopada 2023 r
Główny autor obrazu: Airlie
Alicja Ptak jest starszą redaktorką i dziennikarką multimedialną w Notes from Poland. Wcześniej pracował w Reuters.
„Irytująco skromny fanatyk telewizyjny. Totalny ekspert od Twittera. Ekstremalny maniak muzyczny. Guru Internetu. Miłośnik mediów społecznościowych”.