Pierwsza na świecie „biblioteka zapachów dziedzictwa” uruchomiona w Polsce z zapachami Leonardo da Vinci

Muzeum Narodowe w Krakowie uruchomiło pierwszą na świecie „Bibliotekę Pamiątkowych Zapachów”, która wykorzystując naukowe metody ujmuje i odtwarza zapachy kojarzone z obiektami historycznymi.

Pierwszy zapach wyprodukowany w ramach projektu został zaczerpnięty od Leonarda da Vinci. Dama z gronostajem, najsłynniejszy obraz znajdujący się w muzeum. Cuchnie panelami orzechowymi, farbą i lakierem – podał nadawca RMF FM.

Projekt zatytułowany Odotheka i prowadzony we współpracy ze Słoweńskim Muzeum Narodowym w Lublanie będzie archiwizować zapachy dziesięciu obiektów, w tym dzieł znanych polskich malarzy i tabakierki jednego ze słoweńskich poetów narodowych.

„Zapach jest zbiorem informacji o obrazie – jego technice, historii i materiałach konserwacyjnych” – powiedziała telewizji TVN Elspieta Zigier, główna kuratorka Muzeum Narodowego w Krakowie.

Proces wydobycia pierwszego zapachu trwał dziewięć miesięcy, podczas których w laboratorium badano zapachy zebrane z powierzchni obrazu. Korzystając z zaawansowanych przyrządów pomiarowych i własnego zmysłu węchu, naukowcom udało się wyizolować i nazwać związki tworzące zapach.

W ten sposób pachnie Dama z gronostajem Zidentyfikowany. Jednak ze względów bezpieczeństwa nie można było go rozpylać w sali wystawowej. Zamiast tego osadza się go w specjalnym flamastrze i umieszcza w pobliżu obrazu, aby widz mógł powąchać.

„Wykorzystanie wielu zmysłów czyni wystawę bardzo atrakcyjną” – powiedział Zygier nadawca RMF. „Zapach zdecydowanie wpływa również na emocje publiczności”.

Aromat sprawi, że wystawa stanie się bardziej przystępna dla osób z dysfunkcją wzroku – powiedział TVN Tomasz Szawoszczuk, który koordynuje dział badawczy projektu na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie.

Deklarowanym celem projektu Odotheka, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki i Słoweński Instytut Badawczy, jest ochrona dziedzictwa związanego ze zmysłem węchu – „Dziedzictwa węchowego”, tj. poprzez „ocenę historyczną, analizę chemiczną i reprodukcję węchową”. .

„Będzie to biblioteka wiedzy o zapachu danego obiektu dziedzictwa, uwzględniająca kontekst historyczny” – mówił Zawszczuk Polskiej Agencji Prasowej (PAP) w 2022 roku, kiedy projekt był w początkowej fazie.

„Będzie to zbiór przepisów odwzorowujących zapach konkretnego produktu” – dodał. „Dowiemy się, jakie związki chemiczne należy zmieszać, aby uzyskać określony zapach”.

W sumie w ramach projektu wyodrębniono i archiwizowano zapachy 10 tradycyjnych przedmiotów, w tym dzieł polskich artystów Stanisława Wyspiańskiego, Olgi Boznańskiej i Aliny Szapocznikow oraz tabakierki francuskiego Prezerena, jednego ze słoweńskich poetów narodowych. .

Dama z gronostajem Wykonany przez Leonarda da Vinci w latach 1489-1491. Został nabyty w 1798 roku przez polskiego księcia Adama Jerzego Zardoryskiego, stając się tym samym częścią słynnej Kolekcji Zardoryskich. Obecnie można go oglądać w Muzeum Czartoryskich w Krakowie, będącym częścią Muzeum Narodowego.

Notatki z Polski są prowadzone przez niewielki zespół redakcyjny i wydawane przez niezależną fundację non-profit, utrzymywaną z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie moglibyśmy robić tego, co robimy.

Agada Byka jest zastępcą redaktora naczelnego magazynu Notes z Polski. Jest dziennikarką i studentką komunikacji politycznej na Uniwersytecie w Amsterdamie. Specjalizuje się w polskiej i europejskiej polityce oraz dziennikarstwie śledczym. Pisał wcześniej dla Euractiv i The European Correspondent.