Powołany przez rząd wojewoda wytoczył proces prawny przeciwko utworzeniu pierwszej w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej „strefy czystego transportu”. Przekonuje, że plany – które zakazywałyby używania starych samochodów w Krakowie – „byłyby ingerencją w konstytucyjne prawa i wolności”.
W listopadzie ubiegłego roku rada miejska Krakowa zatwierdziła propozycję prezydenta, by od połowy 2024 r. wprowadzić zakaz używania starszych samochodów z silnikami benzynowymi i wysokoprężnymi, które średnio zanieczyszczają środowisko bardziej niż nowoczesne pojazdy. W styczniu Warszawa jako drugie miasto w Polsce ogłosiła takie plany.
Kraków stał się pierwszym miastem w Polsce, które wprowadziło zakaz wjazdu starych samochodów na swoje drogi w celu zmniejszenia zanieczyszczenia.
Jej nowa „strefa czystego transportu” – według działaczy pierwsza w Europie Środkowo-Wschodniej – zostanie wprowadzona w 2024 roku. https://t.co/TgVKtbuAR5
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 24 listopada 2022 r
Jednak w tym tygodniu Łukasz Kmita, wojewoda małopolski, na terenie którego znajduje się Kraków, złożył skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego na plany miasta.
Kmita należy do rządzącej w Polsce konserwatywnej partii Prawo i Sprawiedliwość (PiS) i, jak wszyscy wojewodowie, jest powoływany na to stanowisko przez premiera. Kraków, podobnie jak wszystkie większe polskie miasta, jest rządzony przez opozycję. Gdy radni przegłosowali plany Strefy Czystego Transportu, sprzeciwili się radni PiS.
Wprowadzając zakaz, Kraków dokonał „daleko idącej ingerencji w konstytucyjne prawa i wolności, takie jak wolność człowieka, swoboda przemieszczania się i równość wobec prawa” – podała PAP.
Gubernator powiedział, że nie kwestionuje prawa rady miasta do wprowadzenia czystej strefy tranzytowej, ale że jest to „ograniczenie praw jednostki… w niezbędnym zakresie”.
Wojewoda małopolski skierował do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.https://t.co/wmUjIakwZI
— TVP3 Kraków (@TVP3Kraków) 19 kwietnia 2023 r
Wśród konkretnych kwestii poruszonych przez Kmita jest zbyt duża Strefa Czystego Transportu, np. blokowanie dostępu do usług typu „parkuj i jedź” czy niedopuszczanie starszych aut do największego szpitala w mieście – informuje Kmita. Gazeta Wyborcza Codziennie.
Przekonuje też, że rada nie uwzględniła w swoim schemacie zasad organizacji ruchu w strefie czystego transportu.
„Wstęp [clean transport zone] „Uchwała poddana kontroli sądowej… usunie wątpliwości co do legalności postanowień uchwały, na które zwracano uwagę w kilku wystąpieniach do wojewody” – poinformował Kmity.
Gazety Wyborczej Wśród organizacji, które zgłosiły sprzeciw wobec planów, znalazły się Ordo Uris, czołowa ultrakonserwatywna grupa prawnicza oraz Stowarzyszenie Kultury Chrześcijańskiej.
Według nowego rankingu trzy polskie miasta o liczbie mieszkańców poniżej 800 000 mają najgorszy ruch na świecie.
We Wrocławiu pokonanie 10 km w centrum miasta zajmuje średnio 24 minuty i 30 sekund, następnie Łódź (22:20) i Kraków (21:40). https://t.co/w6lydrkPSf
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 16 lutego 2023 r
Ponad 320 miast w całej Europie, w tym Londyn, Berlin i Madryt, wprowadziło dotychczas strefy zakazu wjazdu dla samochodów wysokoemisyjnych.
Polska niezmiennie plasuje się w gronie krajów o największym zanieczyszczeniu powietrza na kontynencie, a Kraków od dawna ma największy smog w Polsce.
Jednak miasto podjęło szereg kroków w celu poprawy jakości powietrza w ostatnich latach, stając się pierwszym w kraju w 2019 roku zakazem spalania węgla i drewna w domach, które wcześniej były główną przyczyną zanieczyszczenia.
Jak wynika z nowego badania, jakość powietrza w Krakowie znacznie się poprawiła od 2012 roku.
Kraków od dawna ma najgorszy smog w Polsce, z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem w UE. Aby jednak przezwyciężyć ten problem, korporacja podjęła szereg działań https://t.co/0ipu3JwgE0
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 28 stycznia 2021 r
Źródło głównego obrazu: Adrian Cricuk/Wikimedia Commons (poniżej CC BY-SA 3.0 PL)
Daniel Tilles jest redaktorem naczelnym Notatki z Polski. Pisał o sprawach polskich dla różnych publikacji Polityka zagraniczna, Europa polityczna, Obserwator UE I Dziennik Gazeta Prawna.